Key Points

• GST मध्ये दिवाळीनंतर मोठे बदल अपेक्षित.
• पेट्रोल आणि डिझेल GST च्या कक्षेत येण्याची शक्यता कमी.
• दारू, सिगारेट आणि तंबाखू महागण्याची शक्यता.
• GST स्लॅब 5% आणि 18% करण्याचा प्रस्ताव.
• सर्वसामान्यांसाठी दैनंदिन वस्तू स्वस्त होण्याची शक्यता.

GST मध्ये मोठे बदल, सर्वसामान्यांवर काय परिणाम?

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्वातंत्र्यदिनी GST मध्ये लवकरच सुधारणा होणार असल्याचे संकेत दिले. दिवाळीनंतर हे बदल अपेक्षित आहेत. यामुळे वस्तूंच्या किमती कमी होण्याची शक्यता आहे. मात्र, पेट्रोल आणि डिझेल GST मध्ये येणार की नाही, याबद्दल अजून स्पष्टता नाही.

पेट्रोल-डिझेल GST च्या कक्षेत येणार का?

पेट्रोल आणि डिझेल GST मध्ये आणल्यास केंद्र आणि राज्य सरकारांना मिळणाऱ्या मोठ्या महसुलावर परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे सध्या तरी पेट्रोल-डिझेल GST च्या कक्षेत येण्याची शक्यता कमी आहे, असे अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे. GST 2.0 लागू झाल्यावरही लगेच दर कमी होणार नाहीत.

दारू आणि सिगारेट महागणार?

वित्त मंत्रालयाने सिगारेट, तंबाखू आणि दारूवर 40% GST लावण्याचा प्रस्ताव दिला आहे. जर हा निर्णय झाल्यास या वस्तू अधिक महाग होऊ शकतात. यामुळे सरकारला मिळणाऱ्या महसुलात वाढ होईल.

GST स्लॅबमध्ये बदल

GST चे सध्याचे चार स्लॅब कमी करून 5% आणि 18% असे दोन स्लॅब करण्याचा प्रस्ताव आहे. या बदलांमुळे दैनंदिन जीवनावश्यक वस्तू स्वस्त होण्याची शक्यता आहे. यामुळे गरीब आणि मध्यमवर्गातील लोकांना फायदा होईल, असा सरकारचा दावा आहे. या बदलांवर GST परिषदेच्या बैठकीत चर्चा होणार आहे, जी सप्टेंबर महिन्यात अपेक्षित आहे.

GST बदलांचा उद्देश काय?

GST स्लॅबमधील बदल गरीब, मध्यमवर्ग आणि लघु उद्योगांना लक्षात घेऊन करण्यात येणार आहेत. यामुळे दैनंदिन वापरातील वस्तू स्वस्त होऊन लोकांची बचत होईल, असा सरकारचा प्रयत्न आहे.

Analysis

GST मध्ये प्रस्तावित बदल निश्चितच मोठे आहेत. यामुळे करांची रचना सुलभ होण्यास मदत होईल. मात्र, दारू आणि सिगारेटवरील कर वाढल्यास त्याचा थेट परिणाम ग्राहकांच्या खिशावर होईल. तसेच, पेट्रोल-डिझेल GST मध्ये न आल्यास महागाई कमी होण्यास मर्यादा येतील.

Background

GST (वस्तू आणि सेवा कर) 1 जुलै 2017 रोजी लागू करण्यात आला. याचा उद्देश कर प्रणाली सुलभ करणे आणि 'एक देश, एक कर' हे ध्येय साधणे हा होता. वेळोवेळी GST मध्ये बदल केले गेले आहेत आणि आता पुन्हा एकदा मोठे बदल प्रस्तावित आहेत.

Conclusion

GST मध्ये प्रस्तावित बदल सर्वसामान्यांसाठी किती फायदेशीर ठरतात हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल. सरकारचा उद्देश जरी सकारात्मक असला तरी, अंमलबजावणीनंतरच याचे खरे परिणाम दिसून येतील. सप्टेंबरमध्ये होणाऱ्या GST परिषदेच्या बैठकीत यावर अधिक स्पष्टता येईल.